|
|
Adrenalin bitartarat
Piyasa Şekilleri:
0.50 mg/ml: 1 ml'lik 10 ampul, 0.25 mg/ml: 1 ml'lik 100 ampul, 0.25 mg/ml: 1 ml'lik 10 ampul, 1 mg/ml: 1 ml'lik 100 ampul, 1 mg/ml: 1 ml'lik 10 ampul, 0.50 mg/ml: 1 ml'lik 100 ampullük ambalajlarda.
Kullanım Şekli:
Cilt altı veya kas içine uygulanır. Acil durumlarda çok dikkatli ve azaltılmış dozlarda damar içine verilebilir. Lokal etki için mükoz membranlara veya kapiller kanamayı kontrol altına almak için kesilen yerlere direkt olarak uygulanır. Kalp durması halinde intrakardiyal olarak kalbe direkt enjeksiyonu 0.25 ml 1/1000 adrenalin solüsyonu önerilir. Genel olarak maksimum doz subkutan bir defada 0.0005 g, 24 saatte 0.002 g'dır. Ciddi yabancı seruma gösterilen alerji veya nefes darlığı tedavisinde doz 0.1-0.5 mg deri altına veya i.m. verilir. Nefes darlığı olan hastalarda deri altındaki dozlar hastanın tepkisine ve şiddetli durumlarda ihtiyaca göre 20 dk-4 saat ara ile verilebilir. Şiddetli astım veya anafilaksi için pediyatrik hastalarda deri altına 0.01 mg/kg dozda verilir. Tek pediyatrik dozlar 0.5 mg'ı geçmemelidir. Kardiyak areste genel erişkin i.v. dozu 0.5-1 mg'dır. Gerektiğinde i.v. dozlar 5 dakikada bir tekrarlanabilir. Akut bronşiyal spazm sonucundaki bronşiyal astımlarda subkütanoz enjeksiyonlarda; büyükler için 0.2-0.5 ml, çocuklar için 0.1-0.3 ml solüsyon 3-5 dakikada kullanılır. Bu miktarlar 15-30 dakikalardaki entervallerde tekrar edilebilirler. 4-24 saatler arasındaki enjeksiyon yapımı takip edilir. 1/1000'lik subkütanoz enjeksiyonu semptomatik olarak, alerjik şok, alerjik olarak örneğin; ürtikerde,alerjik ekzamada, saman nezlesinde, anjiyonörotik ödem, serum ve röntgen şuasında meydana gelen hastalıklarda 0.25 ml yavaşça i.v. uygulanır. Stokes-Adams ataklarda 0.3-0.6 ml 1/1000'lik Adrenalin subkutan enjeksiyon yapılır. Adrenalin i.v. enjeksiyonu tehlikelidir. Çok yavaş damara zerk edilmelidir. Bu 1/500.000 konsantrasyonunda olmalıdır. 1/100.000'lik konsantrasyonu olmamalıdır. Aksi takdirde kolaps ve kalp blokajı olabilir.
Endikasyonları:
Adrenalinin düz kaslar üzerine etkisi, belirgin olarak bronş kaslarında görülür. Bronş kası adrenalinin etkisiyle gevşer. Eğer bronkospazm varsa, bu etki daha belirgin biçimde gözlenebilir. Adrenalin, mide-barsak kaslarının motilitesi üzerine inhibitör bir etki yapar, tonusu azaltır. Yalnız ileokolik sfinkter ve dalak kapsülü kontrakte olurlar. Keza pilomotor kaslar, adrenalinin etkisiyle kasılırlar. Vezikanın boşalması üzerine adrenalinin inhibitör etkisi vardır. Adrenalin, splanknik sahanın, derinin ve mukozaların arteriollerini şiddetle daraltır. Deri kapilleri adrenalin etkisiyle daralırlar, fakat kas kapillerini genişletir, venalar genellikle daralır. Adrenalin kalp atımını hızlandırır (+kronotrop etki), kalp kasının kontraktilitesini artırır (+inotrop etki). Kalbin hem atım hacmi, hem atım sayısı arttığından dakika hacmi iki misline kadar, hatta daha fazla yükselir. Adrenalin etkisiyle koroner arterler genişler. Fakat taşikardi nedeniyle diastol kısaldığından koroner akımı, bu damarların genişlemesi ölçüsünde yükselmez. Çünkü koronerler, kanı aortadan diastol esnasında alırlar.
Kontrendikasyonları:
Adrenalin etkisinde kalbin O2 konsomasyonu yükselir, bu nedenlerden angina pectorisli hastalarda kullanmaktan sakınılmalıdır.
Uyarılar:
Bazı hastalar, özellikle hipertiroidizmli hastalar adrenaline karşı büyük bir duyarlılık gösterirler. Deri altına enjekte edilen terapötik adrenalin dozları, bunlarda şiddetli taşikardi cilt solukluğu, operasyon, tremor oluşturur, bu hastalara amilnitrit koklatılırsa semptomlar kaybolur. İntravenöz 1/10 mg veya daha büyük dozda adrenalin enjeksiyonu veya kesif adrenalin solüsyonu (%10) inhalasyonundan zehirlenmeler olabilir. Bu durumlarda amilnitrit veya nitrogliserin yararlı olabilir. Adrenalin dar köşeli glokomda, şokta, halojen hidrokarbonlar ve siklopropanla yapılan genel anestezide ve anesteziklerle kullanılmamalıdır. Yaşlılarda, kardiyovasküler hastalıklarda, hipertansiyonda, diyabet ve hipertiroidizmde, gebelerde dikkatle kullanılmalıdır. Yüksek dozlarda veya dikkatsiz olarak kullanılması kan basıncının ani yükselmesine bağlı olarak serebrovasküler hemoraji yapabilir. Pulmoner ödem gelişebilir.
Yan Etkileri:
Vena içinde ufak dozda (2 µg) adrenalin enjekte edilirse kan depolarındaki (dalak, diğer iç organlar, deri büyük venaları) kanın dolaşıma katılmasını sağlar, kalbin atım hacmini yükseltir, bundan dolayı sistolik basınçta bir yükselme olursa da, kas damarlarının ufak dozda adrenalin ile genişlemiş olmasından dolayı periferik damar direnci artmaz, diastolik basınç yükselmez. İntravenöz 10 µg'dan fazla dozda adrenalin uygulamasında genel bir vazokonstrüksiyon olur. Kalp atımı çok hızlanır, kan basıncında şiddetli bir yükselme olur. Bu şiddetli yükselme sonucunda pressorecepteur dolaşım bölgelerinden (aorta kavsi, sinus caroticus) uyanan bir vagus refleksiyle kalp yavaşlar. Periferik damar direncinin şiddetle artmasından dolayı atım hacmi düşer. Sağ atriumda ve büyük veritlerde basınç yükselir, kalp dilate olur. Adrenalin bazal metabolizmayı yükseltir. Karaciğer ve kas glikojenini mobilize eder; kan şekerini yükseltir.
İlaç Etkileşimleri:
Digitalin aşırı dozlarında adrenalin kullanılmamalıdır. Anginal ağrı oluşturabilir.
|
|
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder